میشاییل نیاورانی[۱] یکی از موفقترین کمدیسین های اتریشی است که اصالت ایرانی دارد. او در واقع بازیگر تئاتر، سینما، استند آپ کمدین، طنزنویس و کارگردان می باشد.
وی در ۲۹ آوریل ۱۹۶۸ به عنوان فرزند یک مادر اتریشی و یک پدر ایرانی در وین متولد شد و در این شهر بزرگ شد. او تنها یک بار در سن پنج سالگی در نیمه ی اول دهه ی پنجاه شمسی همراه پدر و مادر خود به ایران سفر کرده است.
در میان ایرانیان مقیم اتریش؛ کسی نیست که این کمدین معروف ایرانی را نشناسد و خاطره ای از اجراهای خنده آور و شادی آفرین او نداشته باشد. نیاورانی که اکنون مدیریت تولید برنامه های استند آپ - تئاتر «سیمپل»[۲] وین را بر عهده دارد، از مدت ها قبل اجرای استند آپ های دو زبانه را آغاز کرده و اکنون چهره ای کاملاً آشناست. تئاتر سیمپل قدمتی در حدود ۱۱۰ سال را دارا می باشد.
نیاورانی، با این که زاده شده و تربیت یافته ی اروپاست؛ عادات و خلق و خوی ایرانیان را بسیار خوب می شناسد. او معتقد است که اشتیاق به زادگاه پدرش، او را به ایرانی ها علاقمند کرده و سبب شده که در احوال آنها کنجکاوی نماید. به همین دلیل ایرانی ها را خیلی دوست دارد و خودش را پنجاه درصد ایرانی و پنجاه درصد اتریشی می داند. او در نمایش های خود، سعی در انعکاس عادات و فرهنگ تماشاگر ایرانی دارد و خصایل و رفتار او را، با طنز ویژه ی خود [که گاهی با فرهنگ و آداب مرسوم در ایران تناسب ندارد] بیان می کند.
نیاورانی در دوران مدرسه در تئاتر بازی می کرد. کریستوف واگنرترنکویتز[۳] ، دراماتورژ[۴] ارشد اپرای مردم وین، که یکی از بزرگترین اپراهای اتریش است؛ برای اولین بار استعداد او را در ۱۴ سالگی کشف کرد. او می گوید: "من صدای باورنکردنی او را به یاد می آورم! صدایی که با این جوان همراه بود، صدایی بزرگ و مردانه با وسعت باورنکردنی، رنگ ها و تخیل خارق العاده داشت. او آن زمان می توانست نقاشی های خیلی خنده دار بکشد". آقای واگنر او را در آن سن به همکاری در تئاتر دعوت می کند.
مایکل نیاورانی در ۱۶ سالگی تحصیل را رها می کند؛ این اتفاق پدر و مادر او را به شدت از این بابت ناراحت می کند. سال ها بعد؛ مدرسه ی سابق او، به پاس موفقیت هایش در هنر، به او دیپلم افتخار دبیرستان را اعطا می کند. نیاورانی به جای رفتن به مدرسه، از بازیگرانی مانند مایکل موهاپ[۵] و دنی سیگل[۶] درس بازیگری یاد گرفت. این مایکل موهاپ است که او را به مارتین فلوسمان[۷]، رئیس وقت تئاتر سیمپل معرفی کرد. او در آنجا با مجله ی این مجموعه به نام «بخندیم و زندگی کنیم» همکاری می کند.
نیاورانی همچنین در اوایل دهه ی ۱۹۹۰ برای اولین بار در تلویزیون اتریش ظاهر شد. او برای اولین بار متن های طنز تلویزیون اتریش را برای زیگرید هاوزر[۸] نوشت و در ادامه، متن های خود را نیز برای اجرا در تلویزیون تهیه می کرد.
تلویزیون اتریش برنامه ای به نام «کمدی اکسپرس» داشت که مخاطبان زیادی در بین مردم پیدا کرده بود. نیاورانی در این برنامه بسیار خوش درخشید. چندی بعد، از رئیس قبلی خود در تئاتر سیمپل تلفنی دریافت می کند. مارتین فلوسمان از نیاورانی می پرسد که آیا می خواهد رئیس تئاتر سیمپل[۹] شود؟ او در آن زمان ۲۶ سال داشت. نیاورانی میگوید؛ من در ابتدا مبهوت شدم و به همین دلیل با سختی پاسخ بله را می دهد. از پاییز ۱۹۹۳ او به طور رسمی، رئیس تئاتر سیمپل شد.
اولین برنامه ی کمدی او «صد سال کچاپ» نام داشت. او هم زمان در یک برنامه ی تلویزیونی کمدی اتریش به نام «هر که بخندد برنده می شود» شرکت کرد که خیلی مورد استقبال مردم اتریش قرار گرفت. وی همچنین در سال ۱۹۹۰ در فیلم «من عاشق وین هستم» و در سال ۱۹۹۳ در فیلم «ترس از بلندی» به کارگردانی «هوشنگ اللهیاری» -کارگردان ایرانی اتریشی- بازی کرد. در سال ۱۹۹۶ برای اولین بار به عنوان بازیگر نقش اول، در سریال «آسیاب پادشاه آبی»[۱۰] که مجموعه ی بسیار پرمخاطبی بود به ایفای نقش پرداخت و به مخاطبین بیشتری شناسانده شد. او همچنین با بازی در یک سریال تلویزیونی به نام «دولچه ویتا»[۱۱] به محبوبیت بسیار بالایی رسید.
نیاورانی در سال ۲۰۱۰ جایزه ی استند آپ کمدی اتریش را دریافت کرد. همچنین در سه سال متوالی ۲۰۰۶ ، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ جایزه ی «رمی»[۱۲] که مهمترین جایزه ی هنری اتریش می باشد را به عنوان بهترین هنرپیشه ی طنز به دست آورد.
او همچنین در فیلمی به نام «سالامی علیکم» به کارگردانی «علی صمدی احدی» -کارگردان ایرانی در آلمان- بازی کرد که مورد استقبال مردم آلمان قرار گرفت.
در سال ۲۰۱۱ نیاورانی در اتریش به عنوان بهترین کمدیسین سال انتخاب شده است.
از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ نیاورانی مدیر هنری جشنواره برندورف بود.
در سال ۲۰۱۴ «مایکل نیاورانی» و «گئورگ هونزل»[۱۳] تئاتر جدیدی به سبک تئاتر شکسپیر در لندن را در منطقه راه اندازی کردند.
نیاورانی در کنار سینما و تئاتر چندین کتاب هم نوشته است. در سال ۲۰۰۹ با انتشار اولین رمان او به نام «پدر مورگانا»، برای هفته ها در فهرست پرفروشترین ها قرار گرفت. کتاب او فقط در اتریش بیش از ۱۰۰ هزار نسخه فروش داشت. کتاب دوم او «کرم اولیه یک پرنده نام دارد» که در سال ۲۰۱۱ به چاپ رسید، و کتاب سوم او «یک احمق به ندرت تنهایی می آید» نیز از پرفروشترین کتاب های او محسوب می شوند؛ به طوری که کتاب هایش در سال های۲۰۱۰ و ۲۰۱۲ به عنوان بهترین کتاب های مورد علاقه ی مورد مردم اتریش انتخاب شده است. میشاییل نیاورانی در کتاب «پدر مورگانا» فقط به ریشه های ایرانی خود می پردازد.
نظر شما